Hoe herken ik een schrijfprobleem bij mijn kind en wat kan ik er aan doen?

Schrijven kan gezien worden als een motorische vaardigheid, een communicatiemiddel en een expressiemiddel. Schrijven is het op papier zetten van een boodschap.

30% van de kinderen in Nederland ondervindt in meer of mindere mate problemen met het (leren) schrijven.

Deze problemen betreffen onleesbaar schrijven, tempo problemen en/of pijn en vermoeidheid bij schrijven in de hand en/of pols. Het schrijven op zichzelf is een motorische vaardigheid waar basisvoorwaarden voor aanwezig moeten zijn. Dit heeft alles te maken met rijping en motorisch leren.

De kwaliteit van het schrijven wordt dan ook bepaald aan de hand van:

de leesbaarheid van de letters, woorden en zinnen
de schrijfbeweging; verloop en nauwkeurigheid
de snelheid van bewegen
het wel/niet optreden van vermoeidheid
pengreep, drukopbouw en opgebouwde spanning
houding

Schrijfproblemen kunnen op zichzelf staan, maar ook een uitingsvorm zijn van complexe motorische problematiek (DCD Developmental Coordination Disorder, Neuromusculaire aandoeningen, cerebrale stoornissen etc.), gedragsstoornissen (autisme etc.) of leerproblemen.

We spreken van een motorisch schrijfprobleem als

het handschrift (het schrijfproduct) niet of nauwelijks leesbaar is, ook wel dysgrafie genoemd
het tempo te laag is
pijn in hand, pols of arm ontstaat bij het schrijven

Het fysiotherapeutisch onderzoek is er op gericht om motorische problemen op te sporen.

Aspecten die invloed hebben op het schrijfprobleem

de fijn motorische vaardigheid en de in-hand-manipulatie
de pen/potloodgreep
de zithouding aan tafel en de positie van het papier
de stabiliteit van de romp en de arm
de mogelijkheid om te dissociëren tussen schouder, elleboog en geisoleerde pols- en vingerbewegingen
de juiste beweging maken: het juiste motorprogramma aanspreken
herkenning van de juiste ruimtelijke kenmerken van een letter/cijfer

Wat doen wij als fysiotherapeut?

onderzoeken of er een motorisch probleem aan het schrijven ten grondslag ligt
een individueel behandelplan voor uw kind maken en dit met u bespreken, waarna we indien nodig de begeleiding gaan starten
overleg met leerkracht om de behandeling op de schoolse vaardigheden af te stemmen
advies over schrijfmateriaal wat het best bij uw kind op dat moment past